زن ِروز

عطر جعفری تازه تمام اتاق را پر کرده است. انگشت اشاره ام اما تاول زده. چهار کیلو سبزی قورمه گرفته ام و به عشق خاطرات گذشته پاک شان کردم، شستم شان و حالا مشغول خُردکردن شان هستم. به یاد روزهایی می افتم که کنار دست مامان می نشستم و به حرکت تندتند چاقو و صدای خرد شدن سبزی ها خیره می شدم. یکی از آرزوهای بچگی ام این بود که روزی خودم بتوانم مثل مامان تند تند سبزی خرد بکنم... هر چند همین حالا هم به اندازه ی اون تند کار نمی کنم. ولی از این پروسه لذت خاصی می برم که خستگی اش را به جان می خرم.

در طول کار، به فایل صوتی ِ مصاحبه مصطفی مهرآیین گوش می کنم. به برداشت او بعنوان یک جامعه شناس نسبت به شرایط این روزهای جامعه. به حرف های دقیق و مفصل و علمی و منطقی اش که ریشه ی این روزها را از گذشته ی دور این سرزمین تا به این نقطه ای که در آنیم، جستجو کرده و بند بندش را برایمان باز می نماید. و حقیقتش را بخواهید؛ دهانم باز می ماند از این همه دانش و بیان شیوا و ساده که از علم ِفلسفه تا جامعه شناسی و مردم شناسی و فرهنگ و هنر و ادبیات گرفته به کمک علم اقتصاد و سیاست و دین و ... تصویری جامع از آنچه که ما درونش زیست می کنیم به من ِ زن خانه دار ارائه می کند!! من چقدر با مادرم فرق می کنم!

آن همه روشن گری و آگاهی به لطف چیزی ست که چندین ماه است همه جوره سعی در بستن سرچشمه اش دارند! "اینترنت و رسانه جمعی" و حالا می فهمم چطور و چرا چنین چیزی برایشان یک کابوس است! و چقدر تلاش کرده اند که صدای امثال او و هزاران استاد دیگر را خفه کنند. اجازه ندهند توی دانشگاه کلاسی داشته باشند و اصلا رشته ای به نام جامعه شناسی را از چرخه ی علوم این مملکت محو کنند... فلسفه که بماند... و من تازه معنی آن همه تحقیق و تئوری را فهمیدم که چطور و چرا بر روی جوامع مختلف در طی قرون متمادی صورت گرفته و چکیده اش مثل اکسیر کیمیاگری، ذهن زنگ زده ی انسانی که غرق در زندگی و تقلای روزمرگی اش است را روشن می کند... .

حرف هایش را دوباره گوش خواهم داد. و حتما چیزهایی درباره اش اینجا خواهم نوشت که برایم مرور دوباره ای بشود. شیرین می گوید و برایم قابل فهم است. از او سپاسگزارم! آخرین پست کانال تلگرامی اش این بود که دیگر نقدی درباره ی وضعیت جامعه در آن کانال منتشر نخواهد کرد. به گمانم فشار زیادی روی اوست. هر چه باشد داخل همین حصار تهدید و زور زندگی می کند و تعهدش جای تقدیر دارد. مثل خیلی از روشنفکران آن طرف آب نیست که فارغ از شرایط واقعی جامعه، فقط به مرور تئوری های دانشگاهی مشغول اند و حرف هایشان دردی از این سرزمین درمان نمی کند.